Kiến thức THPT chia sẻ bài soạn truyện về các vị thần sáng tạo thế giới trên các trang 11, 12, 13, 14 của sách Ngữ văn lớp 10 Kết nối tri thức giúp học sinh trả lời các câu hỏi, từ đó việc soạn văn lớp 10 trở nên dễ dàng hơn.
Trước khi đọc truyện về các vị thần sáng tạo thế giới
Thần trụ trời
Câu hỏi 1 trang 11 sgk Ngữ văn 10:
Truyện: thần thoại Hy Lạp, Sơn Tinh Thủy Tinh và Con Rồng Cháu Tiên, Thần Kim Quy, Thần Trụ Trời, thần núi Tản Viên, truyện Nữ Oa vá trời,…
Phim thần thoại hay: Cuộc chiến của các vị thần (thần thoại Ấn Độ), Đông phương Thần Oa (Trung Quốc), truyền thuyết Thánh Gióng của Việt Nam,…
Sức hấp dẫn của tác phẩm đến từ những yếu tố kỳ ảo vô cùng đặc biệt, nhân vật thường có siêu năng lực thực hiện những điều phi thường, cùng với nội dung kỳ thú, lôi cuốn người đọc.
Cách đọc văn bản
Thần gió
Chú ý các chi tiết mở đầu của câu chuyện
- Chưa có vũ trụ, vạn vật và con người
- Trời đất còn hỗn độn, tăm tối và lạnh lẽo
Hình dung vóc dáng và những hành động của vị thần Trụ Trời
- Vóc dáng: Một ông thần thân hình to lớn, mỗi bước chân có thể đi từ tỉnh này qua tỉnh khác, từ đỉnh núi này sang đỉnh núi kia
- Hành động: đứng dậy, dùng đầu đội trời lên rồi đào đất, đá tạo thành một cột trụ vừa to vừa cao để chống trời
Có những vị thần nào được nhắc trong bài vè?
Thần đếm cát, thần tát biển, thần đếm sao, thần đào sông, thần trồng cây, thần xây núi, thần chống trời
Chú ý các chi tiết miêu tả tới công việc và “tính khí” của thần Sét
- Công việc: Thi hành luật pháp ở trần gian. Thần có một lưỡi búa, khi xử án bất kỳ ai, dù là người, vật, hay cây cỏ, thần tự mình nhảy xuống tận nơi, trỏ ngọn cờ vào đầu của tội nhân rồi dùng lưỡi búa bổ xuống đầu. Đôi khi xong việc thần không mang lưỡi búa lên theo mà quẳng luôn tại chỗ đó. Thần thường ngủ vào mùa đông, chỉ thức dậy làm việc vào tháng hai, ba.
- Tính khí: Rất nóng nảy, hễ Ngọc Hoàng sai là đi ngay, hễ thấy là đánh liền, nên đôi khi làm cho người và vật chết oan.
>> Xem thêm: Từ Hán Việt là gì? Sử dụng từ Hán Việt sao cho đúng cách?
Chú ý hình dạng và hành động của thần Gió
- Hình dạng: Kỳ quặc, không có đầu, bảo bối của thần là một chiếc quạt màu nhiệm
- Hoạt động: Làm gió nhẹ hay bão lớn, kéo dài hay ngắn tùy theo lệnh Ngọc Hoàng. Thần Gió phối hợp với thần Mưa, đôi khi cùng với thần Sét, tạo nên những hiện tượng đáng sợ nhất. Khi thần xuống hạ giới vào những buổi tối, giữa đồng bằng thường xuất hiện gió xoay, dân gian gọi là thần Cụt Đầu.
Mục đích của việc tạo ra nhân vật đứa con thần Gió để làm gì?
- Nhằm giải thích hiện tượng gió và lý giải sự xuất hiện của cây ngải tướng quân. Điều này xảy ra do con của thần Gió hóa thành sau khi phải chịu hình phạt của Ngọc Hoàng.
Sau khi đọc Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới
Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới
Nội dung chính
Văn bản “Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới” đã giải thích rất rõ về sự hình thành của thế giới tự nhiên thông qua các vị thần. Mỗi vị thần có một quyền năng đặc biệt, đảm bảo sự sống cho trái đất. Truyện về các vị thần phản ánh quan niệm và nhận thức của con người thời cổ về thế giới xung quanh, đồng thời thể hiện khao khát chinh phục tự nhiên.
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 14 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)
| Đặc điểm | Thần trụ trời | Thần sét | Thần gió |
| Thời gian | Chưa có vũ trụ, vạn vật và con người chưa tồn tại. | ||
| Không gian | Trời đất chỉ là một khối hỗn độn tăm tối và lạnh lẽo. | ||
| Nhân vật | Thần Trụ Trời là một ông thần có thân hình to lớn khổng lồ không thể đo đếm được. | Thần Sét – có danh hiệu là Thiên Lôi, còn gọi là ông Sấm. | Thần Gió – có hình dạng kỳ quặc, không có đầu |
| Sự kiện chính | Thần ở trong đám hỗn độn mờ mịt không biết đã từ bao lâu, bỗng đứng dậy, dùng đầu đội trời lên rồi đào đất và đá đắp thành một cái cột vừa lớn vừa cao để chống trời. | Thần bị bắt nằm yên một chỗ, không thể cựa quậy, và con gà của Ngọc Hoàng được lệnh thỉnh thoảng mổ một cái làm thần đau nhói nhưng không thể làm gì được. | Thần Gió có một đứa con nghịch ngợm. Khi hạ giới bị mất mùa đói khổ, người chồng đi xa xin được một bát gạo về nấu cho vợ nhưng bị con của Thần Gió quạt tứ tung làm rơi xuống ao. |
Câu 2 trang 14 SGK Ngữ văn lớp 10 Tập 1
- Nhân vật chính: Thần Trụ Trời, Thần Sét, Thần Gió => đều là những vị thần sáng tạo thế giới
- Nội dung: giải thích về sự hình thành của bầu trời, mặt đất, sấm sét và gió
>> Xem thêm: Tiểu sử Hàn Mặc Tử – Nhà thơ “dị” nhất trong phong trào thơ mới
Câu 3 trang 14 Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Kết nối tri thức
- Thần Trụ Trời, Thần Gió, Thần Sét đều có ngoại hình kỳ lạ, tính khí mạnh mẽ, nóng nảy và nghịch ngợm.
- Sự tưởng tượng về các vị thần dựa trên những đặc điểm của các hiện tượng tự nhiên mà con người cần lý giải.
- Bầu trời rộng lớn => Thần Trụ Trời có thân thể vô cùng to lớn.
- Sét là những tia nhỏ, âm thanh lớn => Thần Sét có mặt mũi rất nanh ác, tiếng quát tháo vang dội muôn nơi.
- Gió không có hình thù rõ ràng => Thần Gió có hình dạng kỳ quặc, không có đầu.
Câu 4 trang 14 môn Ngữ văn lớp 10 Tập 1
| Thần trụ trời | Thần sét | Thần gió | |
| Công việc | Chống đỡ bầu trời | Tạo ra tia sét | Tạo ra gió |
| Miêu tả công việc | Thần ở trong đám hỗn độn mờ mịt không biết đã bao lâu, bỗng đứng dậy, dùng đầu đội trời lên rồi đào đất, đá đắp thành một cột trụ to lớn để chống trời. | Khi thực thi pháp luật trên trần gian, thần có một chiếc búa. Khi xử án, dù đối tượng là người, vật, hay cây cỏ, thần đều tự mình xuống tận nơi, chỉ ngọn cờ vào đầu kẻ phạm tội rồi dùng chiếc búa đập xuống đầu. | Gây ra gió nhẹ hay bão lớn, thời gian ngắn hay dài tùy theo lệnh của Ngọc Hoàng. Thần Gió thường phối hợp với Thần Mưa, đôi khi cả Thần Sét, tạo ra những hiện tượng đáng sợ nhất. Khi Thần Gió xuống hạ giới vào những buổi tối, giữa đồng bằng thường xuất hiện cơn gió xoáy, dân gian gọi là Thần Cụt Đầu. |
| Mục đích | Giải thích tại sao có mặt đất và bầu trời: | Giải thích tại sao mỗi khi thấy chớp lóe, ta biết có sét. | Giải thích hiện tượng gió và sự xuất hiện của cây ngải gió. |
Câu 5 trang 14 Ngữ văn lớp 10 Tập 1
- Con người nhận thức rằng thế giới tự nhiên rất bí ẩn và có những năng lực kỳ lạ không thể giải thích. Vì vậy, họ tạo ra hình tượng các vị thần để lý giải mọi hiện tượng tự nhiên xảy ra xung quanh.
- Họ gửi gắm vào các hình tượng thần linh khát vọng được khám phá, giải thích và chinh phục tự nhiên.
Câu 6 trang 14 Ngữ văn lớp 10 Tập 1 (sách mới)
- Cách xây dựng các nhân vật thần linh đều có ngoại hình đặc biệt, khác thường, và sở hữu sức mạnh siêu nhiên kỳ bí.
- Tình cảm của người xưa đối với thế giới tự nhiên: tôn thờ và kính trọng.
Câu 7 trang 14 Ngữ văn lớp 10 Tập 1
Học sinh có thể đưa ra nhiều cách giải thích, sau đây là gợi ý:
Trong cuộc sống hiện đại, mọi hiện tượng tự nhiên đều có thể giải thích bằng kiến thức khoa học. Tuy nhiên, cuộc sống vô cùng rộng lớn và còn nhiều điều bí ẩn mà con người chưa thể khám phá hết, vì vậy, niềm tin thiêng liêng về một thế giới mà ở đó vạn vật đều có linh hồn vẫn còn sức hấp dẫn cho đến ngày nay. Việc con người có niềm tin tín ngưỡng, tin vào các vị Thần, Phật chính là ví dụ điển hình cho thấy ngày nay chúng ta vẫn luôn có niềm tin vào thế giới linh thiêng.
Tác giả:
thuthuy
Xin chào! Mình là Thu Thủy - Rất vui được đồng hành cùng các bạn học sinh khối THPT tại trang web kienthucthpt.com. Tại đây chia sẻ các kiến thức của các môn học chi tiết và đầy đủ nhất, là nơi để các bạn giao lưu, học hỏi cùng nhau.
