Hướng dẫn giải bài tập Lịch Sử 12 Bài 11: Những thành tựu chủ yếu và bài học từ quá trình Đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay. Dựa trên sách Kết nối tri thức Kiến Thức THPT chia sẻ dễ hiểu và ngắn gọn, giúp học sinh dễ dàng hoàn thành bài tập nhanh chóng hiệu quả.
Giải Lịch Sử 12 Bài 11 SGK kết nối tri thức: Thành tựu cơ bản và bài học của công cuộc Đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay
Mở đầu trang 65 Lịch Sử 12: Hãy chia sẻ những thành tựu khác của công cuộc Đổi mới về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hoá,… mà em biết. Theo em, từ thực tiễn công cuộc Đổi mới có thể rút ra được những bài học gì?
Trả lời
Một số thành tựu nổi bật của công cuộc Đổi mới về chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa
Về kinh tế
- Việt Nam đã vượt qua khủng hoảng kinh tế – xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng.
- Kinh tế chuyển từ mô hình quản lý tập trung, bao cấp sang mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Về chính trị
- Xây dựng một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa vững mạnh.
- Hệ thống chính trị được tinh gọn, nâng cao hiệu quả hoạt động.
- Giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.
- Thế trận quốc phòng toàn dân kết hợp với thế trận an ninh nhân dân được củng cố và phát triển.
Về văn hóa – xã hội
- Chương trình xóa đói giảm nghèo đã đạt nhiều thành công, đất nước không còn thuộc nhóm kém phát triển.
- Đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện và nâng cao liên tục.
- Văn hóa truyền thống được bảo tồn và phát huy, các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể được đánh giá theo tiêu chuẩn quốc tế.
Bài học rút ra
- Luôn kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, dựa trên nền tảng của chủ nghĩa Mác – Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Đổi mới cần tiến hành toàn diện, đồng bộ, với những bước đi và phương thức phù hợp.
- Đổi mới vì lợi ích của nhân dân, khuyến khích sự sáng tạo và chủ động của nhân dân.
- Kết hợp sức mạnh nội tại và sức mạnh quốc tế, hòa quyện sức mạnh dân tộc với thời đại để phát triển đất nước nhanh chóng và bền vững.
Thành tựu cơ bản trong công cuộc Đổi mới ở Việt Nam
Câu hỏi trang 67 Lịch Sử 12: Khai thác thông tin và Tư liệu 1 trong mục, hãy nêu những thành tựu cơ bản của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới (từ năm 1986 đến nay) trên lĩnh vực kinh tế.
Lời giải
- Công cuộc Đổi mới toàn diện đất nước từ năm 1986 đến nay đã giúp Việt Nam vượt qua khủng hoảng kinh tế – xã hội, thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa và mở rộng hội nhập quốc tế mạnh mẽ và sâu rộng.
- Nền kinh tế Việt Nam đã chuyển từ mô hình quản lý tập trung, bao cấp sang mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và đạt được nhiều thành tựu quan trọng.
- Tốc độ tăng trưởng duy trì ở mức khá cao và tương đối ổn định. Quy mô nền kinh tế ngày càng mở rộng.
- Về cơ cấu kinh tế:
Cơ cấu kinh tế theo ngành có sự dịch chuyển mạnh mẽ theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, với tỷ trọng các ngành công nghiệp và dịch vụ ngày càng chiếm tỷ lệ lớn trong GDP.
Cơ cấu kinh tế theo thành phần cũng đa dạng hơn, với nhiều thành phần kinh tế đóng góp tích cực vào sự phát triển của đất nước.
- Hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế và nâng cao đời sống người dân ngày càng được cải thiện và hiện đại hóa.
- Về hội nhập kinh tế quốc tế:
Sự phát triển của kinh tế đối ngoại đã thúc đẩy quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam và đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
Thị trường xuất nhập khẩu mở rộng, và nguồn vốn đầu tư nước ngoài gia tăng nhanh chóng.
>> Xem thêm: Giải lịch sử 12 Bài 10 – Công cuộc đổi mới 1986 chi tiết nhất
Câu hỏi trang 68 Lịch Sử 12: Hãy trình bày thành tựu của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới trên lĩnh vực chính trị, an ninh-quốc phòng.
Trả lời
- Thành tựu của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới về chính trị và an ninh – quốc phòng:
- Xây dựng một Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa vững chắc.
- Hệ thống chính trị được tổ chức tinh gọn, hoạt động hiệu quả.
- Bảo vệ vững vàng độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.
- Thế trận quốc phòng toàn dân kết hợp với thế trận an ninh nhân dân được củng cố và tăng cường.
Câu hỏi trang 69 Lịch Sử 12: Khai thác thông tin và Tư liệu 2 trong mục, hãy trình bày thành tựu cơ bản của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới trên lĩnh vực văn hoá-xã hội.
Lời giải
- Công cuộc xóa đói giảm nghèo đã đạt được những thành công lớn, đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém phát triển. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được cải thiện và nâng cao.
- Tỉ lệ các hộ gia đình có thu nhập trung bình và cao ngày càng tăng, trong khi tỉ lệ hộ nghèo giảm xuống. Ngành y tế đạt được nhiều tiến bộ nhờ mức sống được cải thiện.
- Ngành giáo dục có bước phát triển mới về quy mô, với sự đa dạng hóa các loại hình trường lớp ở các cấp học. Khoa học – công nghệ và văn hóa cũng có nhiều bước chuyển tích cực.
- Văn hóa truyền thống được bảo tồn và phát huy. Các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể được công nhận và đánh giá theo tiêu chuẩn quốc tế.
Câu hỏi trang 71 Lịch Sử 12: Hãy nêu thành tựu của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới trên lĩnh vực hội nhập quốc tế.
Trả lời
Thành tựu về hội nhập chính trị:
- Việt Nam đã tăng cường quan hệ với các đối tác, đặc biệt là các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện và các bạn bè truyền thống.
- Việt Nam tích cực tham gia xây dựng và định hình các thể chế đa phương, đồng thời sẵn sàng đóng góp có trách nhiệm vào các công việc quốc tế.
- Từ năm 1986 đến nay, Việt Nam đã:
- Thiết lập quan hệ ngoại giao với 189/193 quốc gia và vùng lãnh thổ (tính đến năm 2021).
- Xây dựng quan hệ đối tác chiến lược và toàn diện với nhiều quốc gia.
- Thiết lập quan hệ với 247 chính đảng ở 111 quốc gia.
- Duy trì quan hệ với Quốc hội và Nghị viện của hơn 140 quốc gia.
Thành tựu về hội nhập kinh tế: Diễn ra trên nhiều cấp độ, với đa dạng hình thức và mức độ sâu rộng, góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư nước ngoài và tăng trưởng xuất khẩu.
Hội nhập về an ninh – quốc phòng
- Trong quan hệ song phương, Việt Nam chủ động mở rộng quan hệ quốc phòng với các quốc gia khác, triển khai hợp tác quốc phòng trên nhiều lĩnh vực.
- Ở cấp độ đa phương, Việt Nam tích cực tham gia và đưa ra các sáng kiến tại các diễn đàn quốc phòng quốc tế và khu vực. Trong các hoạt động gìn giữ hòa bình và hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, Việt Nam cũng đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
Hội nhập về văn hóa và các lĩnh vực khác
- Về văn hóa, Việt Nam đã thúc đẩy hợp tác và giao lưu văn hóa, thông tin đối ngoại với nhiều quốc gia và khu vực.
- Về giáo dục, khoa học – công nghệ:
- Việt Nam tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục với nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, đồng thời là thành viên tích cực trong các tổ chức giáo dục quốc tế.
- Hợp tác trong lĩnh vực khoa học – công nghệ diễn ra ngày càng mạnh mẽ.
- Về y tế và bảo vệ môi trường:
- Việt Nam đã mở rộng hợp tác quốc tế, tăng cường chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, giúp đất nước ứng dụng được các kỹ thuật y tế tiên tiến, đạt trình độ tương đương với các quốc gia có nền y học phát triển trong khu vực và trên thế giới.
- Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, Việt Nam đã tăng cường hợp tác với nhiều đối tác song phương và các tổ chức quốc tế đa phương. Các hợp tác tập trung vào các lĩnh vực quản lý môi trường như đánh giá tác động, kiểm soát ô nhiễm, xử lý hóa chất tồn lưu, bảo tồn đa dạng sinh học, và ứng phó với biến đổi khí hậu.
>> Xem thêm: Những thành tựu của công cuộc đổi mới từ năm 1986 đến nay
Bài học kinh nghiệm của công cuộc Đổi mới
Câu hỏi trang 72 Lịch Sử 12: Nêu những bài học kinh nghiệm của công cuộc Đối mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay.
Lời giải
- Luôn kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, dựa trên nền tảng của chủ nghĩa Mác-Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Tiến hành đổi mới toàn diện và đồng bộ, với các bước đi, hình thức và phương pháp phù hợp.
- Đổi mới phải vì lợi ích của nhân dân, đồng thời phát huy vai trò chủ động và sáng tạo của nhân dân.
- Kết hợp sức mạnh từ nội lực và ngoại lực, gắn kết sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại trong bối cảnh mới, nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp để phát triển đất nước một cách nhanh chóng và bền vững.
Luyện tập và Vận dụng (trang 72)
Luyện tập 1 trang 72 Lịch Sử 12: Lập và hoàn thành nội dung bảng hệ thống (theo gợi ý dưới đây vào vở).
Lĩnh vực | Thành tựu nổi bật |
Kinh tế | |
Chính trị An ninh-quốc phòng | |
Văn hoá-xã hội | |
Hội nhập quốc tế |
Lời giải
Lĩnh vực | Thành tựu nổi bật |
Kinh tế |
|
Chính trị An ninh-quốc phòng |
|
Văn hoá-xã hội |
|
Hội nhập quốc tế | Về hội nhập chính trị
Hội nhập về an ninh – quốc phòng:
|
Luyện tập 2 trang 72 Lịch Sử 12: Lựa chọn một bài học kinh nghiệm của công cuộc Đổi mới (từ năm 1986 đến nay) mà em tâm đắc nhất và giải thích vì sao.
Lời giải
- Bài học kinh nghiệm của công cuộc Đổi mới (từ 1986 đến nay) mà em tâm đắc nhất là: Luôn kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Giải thích:
- Quá trình Đổi mới đòi hỏi phải chủ động và không ngừng sáng tạo, nhưng luôn kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vận dụng một cách sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác-Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho các hành động của Đảng, là cơ sở quan trọng nhất để phân tích tình hình, xây dựng và hoàn thiện đường lối; đồng thời, cần kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu những tinh hoa văn hóa nhân loại và vận dụng kinh nghiệm quốc tế phù hợp với điều kiện Việt Nam.
- Việc xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa là một sự nghiệp dài lâu, khó khăn và phức tạp, nhưng đó là con đường hợp quy luật để đưa Việt Nam phát triển một cách bền vững.
- Trong quá trình Đổi mới, bên cạnh những cơ hội, cũng có thể phát sinh những vấn đề mới, khó khăn và thách thức. Đảng, Nhà nước và nhân dân cần phải luôn chủ động, sáng tạo để vượt qua và giải quyết những thách thức đó.
Vận dụng 2 trang 72 Lịch Sử 12: Tìm hiểu và giới thiệu một số thành tựu nổi bật về kinh tế-xã hội ở địa phương em sinh sống (tỉnh, thành phố) trong công cuộc Đổi mới (từ năm 1986 đến nay).
Trả lời
- Hệ thống chính trị của Hà Nội từ cấp thành phố đến cơ sở không ngừng lớn mạnh, cả về tổ chức, bản lĩnh chính trị lẫn năng lực lãnh đạo.
- Nền kinh tế Thủ đô đã từng bước chuyển từ mô hình kinh tế bao cấp, tập trung quan liêu sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Từ năm 1986 đến nay, kinh tế Thủ đô liên tục phát triển, năng suất lao động ngày càng tăng, với mức tăng trưởng bình quân trên 7% mỗi năm.
- Trong lĩnh vực phát triển văn hóa và xây dựng con người, Hà Nội đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện và sâu sắc.
- Tính đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn thành phố giảm còn 0,03%, và tỷ lệ hộ cận nghèo là 0,7%.
- Trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, tội phạm và tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông tiếp tục được kiểm soát, tạo ra môi trường xã hội có kỷ cương, an ninh và an toàn.
- Từ việc phát triển mối quan hệ hợp tác hữu nghị chủ yếu với các thủ đô của các quốc gia xã hội chủ nghĩa để tìm kiếm nguồn lực viện trợ, đến nay, Hà Nội đã ký thỏa thuận hợp tác với 61 thủ đô và thành phố trên toàn thế giới, có quan hệ kinh tế và thương mại với gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, đồng thời là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế uy tín.