Chào các bạn trong bài này sẽ giúp các em tìm hiểu về cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ. Để thuận tiện hơn cho việc học, Kiến thức THPT đã tóm tắt bài học một cách ngắn gọn và dễ hiểu, giúp các em tiếp cận kiến thức nhanh chóng.
Tìm hiểu về thuyết cấu tạo hoá học hợp chất hữu cơ
Thuyết cấu tạo hoá học gồm các luận điểm chính sau:
Luận điểm 1: Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị và theo một thứ tự nhất định. Thứ tự liên kết đó được gọi là cấu tạo hoá học. Sự thay đổi thứ tự liên kết đó sẽ tạo ra chất khác.
Luận điểm 2: Trong phân tử chất hữu cơ, carbon có hoá trị IV. Các nguyên tử carbon không những liên kết với nguyên tử của các nguyên tố khác mà còn có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch carbon (mạch hở không phân nhánh, mạch hở phân nhánh hoặc mạch vòng)
Luận điểm 3: Tính chất của các chất phụ thuộc vào thành phần phân tử (bản chất và số lượng các nguyên tử) và cấu tạo hoá học. Các nguyên tử trong phân tử có ảnh hưởng qua lại lẫn nhau.
Công thức cấu tạo
Công thức cấu tạo là gì?
Công thức biểu diễn cách liên kết và thứ tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử được gọi là công thức cấu tạo.
Các cách biểu diễn
– Công thức cấu tạo đầy đủ: Biểu diễn trên mặt phẳng giấy tất cả các liên kết.
– Công thức cấu tạo thu gọn
+ Dạng 1: Các nguyên tử, nhóm nguyên tử cùng liên kết với một nguyên tử carbon được viết thành một nhóm.
+ Dạng 2: Chỉ biểu diễn liên kết giữa các nguyên tử carbon và với nhóm chức.
+ Mỗi đầu một đoạn thẳng hoặc điểm gấp khúc ứng với một nguyên tử carbon.
+ Không biểu thị số nguyên tử hydrogen liên kết với mỗi nguyên tử carbon.
Khái niệm về đồng phân, đồng đẳng
Đồng phân
Những hợp chất hữu cơ khác nhau nhưng có cùng công thức phân tử được gọi là các chất đồng phân của nhau.
– Các đồng phân có tính chất hoá học khác nhau do chúng có cấu tạo hoá học khác nhau.
– Ứng với một công thức phân tử có thể có các đồng phân cấu tạo về mạch carbon, loại nhóm chức, vị trí nhóm chức.
– Ngoài đồng phân cấu tạo, các hợp chất hữu cơ còn có đồng phân hình học và đồng phân quang học.
Đồng đẳng
Các chất hữu cơ có tính chất hoá học tương tự nhau và thành phần phân tử hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH2 được gọi là các chất đồng đẳng của nhau, chúng hợp thành một dãy đồng đẳng.
Thuyết cấu tạo hóa học đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa cấu trúc phân tử và tính chất của các chất. Kiến thức này không chỉ có ý nghĩa trong việc học tập hóa học mà còn có nhiều ứng dụng thực tiễn trong cuộc sống.
<<Xem thêm>> Lý thuyết bài 10: Hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ – Hóa 11