Cách lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ – Hóa học 11

Bài viết về Lý thuyết Công thức phân tử của hợp chất hữu cơ cùng với Kiến thức THPT hướng dẫn giải chi tiết sẽ hỗ trợ học sinh trong việc ôn tập và nắm vững cách giải các bài tập liên quan đến công thức phân tử của hợp chất hữu cơ.

Công thức phân tử đơn giản nhất

Công thức phân tử đơn giản nhất

Hãy chỉ ra số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong phân tử.

Hãy xác định tỉ lệ đơn giản nhất của số nguyên tử của các nguyên tố có trong phân tử.

Ví dụ: Công thức đơn giản nhất của etilen là (CH2)n, của glucozo là (CH2O)n (trong đó n là số nguyên dương chưa được xác định).

Cách lập công thức đơn giản nhất

Xác định số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong phân tử.

Hãy chỉ ra tỉ lệ đơn giản nhất giữa số nguyên tử của các nguyên tố trong phân tử.

Ví dụ: Công thức đơn giản nhất của etilen là (CH2)n, của glucozo là (CH2O)n (trong đó n là số nguyên dương chưa được xác định).

>> Xem thêm: Lý thuyết hóa học lớp 11 sulfuric acid là gì?

Cách thiết lập công thức đơn giản nhất

Hợp chất có chứa C, H, O có dạng CxHyOz.

• Để lập công thức đơn giản nhất, ta tiến hành:

x : y : z = nC : nH : nO

= mC/12 : mH/1 : mO/16

= %(m)C/12 : %(m)H/1 : %(m)O/16

Sau đó chuyển đổi các giá trị này thành tỷ lệ tối giản.

Thiết lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ

Xác định khối lượng mol phân tử

• Đối với các chất khí và chất lỏng dễ hóa hơi, khối lượng mol phân tử được xác định dựa trên tỉ khối của chúng (ở dạng khí) so với một chất khí đã biết, theo công thức:

MA = MB.dA/B; MA = 29.DA/kk

• Đối với các chất rắn và chất lỏng khó hóa hơi, người ta đo sự tăng nhiệt độ sôi của dung dịch so với dung môi thuần và từ đó tính được khối lượng mol phân tử của chất tan không bay hơi và không phân li điện li.

>> Xem thêm: Nitrogen là gì? Tính chất của nitrogen như thế nào?

Thiết lập công thức phân tử (CTPT)

Cho biết số lượng nguyên tử của từng nguyên tố trong một phân tử hợp chất.

Ví dụ: Công thức phân tử của etilen là C2H4, của glucozo là C6H12O6, của benzen là C6H6. Dựa vào công thức đơn giản nhất ở trên, hệ số n cho etilen là n = 2, cho glucozo là n = 6.

• Mối liên hệ giữa công thức phân tử và công thức đơn giản nhất như thế nào:

• Số nguyên tử của các nguyên tố trong công thức phân tử là bội số của số nguyên tử trong công thức đơn giản nhất.
• Trong nhiều trường hợp, công thức đơn giản nhất cũng chính là công thức phân tử.
• Có những hợp chất dù có công thức phân tử khác nhau nhưng lại có cùng công thức đơn giản nhất.

Cách lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ đơn giản

a, Dựa vào thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố

b,Sử dụng công thức đơn giản nhất

Từ công thức đơn giản nhất, công thức phân tử có thể được viết là (CTĐGN)n.

Để tìm giá trị của n, ta dựa vào khối lượng mol phân tử M của hợp chất.

Tính toán trực tiếp từ khối lượng sản phẩm cháy

c,Qua khối lượng của sản phẩm cháy

Ta có thể xác định trực tiếp khối lượng mol phân tử của hợp chất.

Trên đây là tổng hợp những kiến thức cơ bản nhất về công thức phân tử, hy vọng nội dung chia sẻ này sẽ giúp các em dễ dàng lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ nhanh chóng nhất.