Tóm tắt lý thuyết Lịch sử lớp 10 Bài 7: “Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai” trong sách Kết nối tri thức được biên soạn một cách ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Nội dung mà Kiến Thức THPT chia sẻ sẽ giúp học sinh nắm vững những kiến thức cốt lõi và ôn luyện hiệu quả, hỗ trợ học tốt môn Lịch Sử lớp 10.
Lý thuyết cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai
Bối cảnh lịch sử
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai diễn ra từ giữa thế kỉ XIX đến khi Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ vào năm 1914.
Cuộc cách mạng này xảy ra trong bối cảnh nước Anh đã đạt được những thành tựu quan trọng từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và tiếp tục thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa đất nước.
Đầu thế kỷ XIX, nhiều quốc gia tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ vẫn còn chủ yếu dựa vào nông nghiệp, nhưng đã có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển công nghiệp: nguồn vốn đầu tư lớn, tài nguyên phong phú, thị trường tiêu thụ rộng lớn, nguồn lao động dồi dào và hệ thống giao thông phát triển mạnh mẽ,…
Các ngành khoa học như Vật lý, Hóa học, Sinh học,… đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, chẳng hạn như Thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton, Định luật bảo toàn vật chất và năng lượng của Lomonosov, Thuyết tiến hóa của Darwin,…
Những thành tựu cơ bản
- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai gắn liền với những tiến bộ vượt bậc trong khoa học và công nghệ trên nhiều lĩnh vực.
- Việc áp dụng phương pháp sử dụng lò cao trong luyện kim đã mở đường cho sự xuất hiện của các loại nguyên liệu mới.
- Những phát hiện về điện đã đặt nền móng cho sự phát triển của động cơ điện, điện thoại, và vô tuyến điện, đồng thời đẩy mạnh việc ứng dụng năng lượng điện vào đời sống hàng ngày.
- Sự ra đời của động cơ đốt trong đã mở ra kỷ nguyên của ô tô, máy bay và đồng thời thúc đẩy ngành công nghiệp khai thác dầu mỏ phát triển mạnh mẽ.
>> Xem thêm: Đặc điểm cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất – Bài 7: Lịch sử 10
Ý nghĩa và những tác động của cách mạng công nghiệp lần thứ hai
Ý nghĩa đối với sự phát triển kinh tế
- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai đánh dấu những tiến bộ vượt bậc trong khoa học và công nghệ trên nhiều lĩnh vực. Sự áp dụng phương pháp sử dụng lò cao trong luyện kim đã tiên phong cho việc xuất hiện các loại nguyên liệu mới.
- Những khám phá về điện không chỉ đặt nền tảng cho sự phát triển của động cơ điện, điện thoại, và vô tuyến điện mà còn thúc đẩy việc ứng dụng rộng rãi năng lượng điện trong cuộc sống hàng ngày.
- Việc phát minh ra động cơ đốt trong đã mở ra kỷ nguyên của ô tô và máy bay, đồng thời thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp dầu mỏ.
Tác động về mặt văn hóa, xã hội
Tác động về xã hội
- Sự phát triển của các trung tâm công nghiệp mới đã dẫn đến sự hình thành của nhiều đô thị đông đúc, tiêu biểu như Luân Đôn, Manchester, Paris, Berlin,…
- Hai giai cấp đối lập là tư sản công nghiệp và vô sản làm thuê đã hình thành. Mâu thuẫn ngày càng gay gắt giữa hai giai cấp này đã dẫn đến những cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản.
>> Xem thêm: Tóm tắt lý thuyết lịch sử hình thành văn minh Hy Lạp La Mã cổ đại
Tác động về văn hóa
- Cuộc cách mạng đã tạo ra những thay đổi lớn trong đời sống văn hóa, với lối sống và văn hóa công nghiệp ngày càng trở nên phổ biến.
- Đời sống văn hóa tinh thần của người dân trở nên phong phú và đa dạng hơn.
- Sự giao lưu và kết nối văn hóa giữa các quốc gia và châu lục ngày càng được thúc đẩy mạnh mẽ.
Hạn chế
- Ô nhiễm môi trường.
- Tình trạng bóc lột lao động phụ nữ và trẻ em.
- Sự xâm chiếm và tranh giành thuộc địa,…