Giải Địa lí 12 Bài 5 Sách Kết nối tri thức (Chi tiết nhất)

Với giải bài tập Địa lí 12 Bài 5: Vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi & làm bài tập Địa 12 Bài 5.

Giải Địa Lí 12 Bài 5: Vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường

Mở đầu trang 28 Địa 12 Bài 5: Tài nguyên thiên nhiên là nguồn nguyên liệu quan trọng cho phát triển kinh tế của đất nước. Môi trường là không gian sống, là nơi chứa đựng các chất thải do con người và sinh vật tạo ra. Hiện nay, nhiều loại tài nguyên thiên nhiên của nước ta đang bị suy giảm, nhiều địa phương có dấu hiệu bị ô nhiễm môi trường. Cần phải làm gì để sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường?

Lời giải:

Các biện pháp khai thác bền vững tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường:

– Biện pháp quản lý và sử dụng hợp lý tài nguyên đất: xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp; bảo vệ và trồng rừng; thích ứng với những thay đổi của khí hậu; tăng cường tuyên truyền và giáo dục cộng đồng,…

– Biện pháp bảo vệ và sử dụng bền vững tài nguyên sinh vật: thực hiện nghiêm chỉnh Luật Đa dạng sinh học và Luật Bảo vệ môi trường; quy hoạch và bảo vệ các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia; trồng rừng và ngăn chặn tình trạng phá rừng; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục,…

– Biện pháp quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên nước: ban hành và thực thi luật sử dụng tài nguyên nước; quản lý chặt chẽ các nguồn nước; khai thác và sử dụng tiết kiệm, an toàn, hiệu quả; bảo vệ và duy trì sự ổn định của các nguồn nước; tăng cường tuyên truyền và giáo dục,…

– Biện pháp bảo vệ môi trường: thực hiện nghiêm túc Luật Bảo vệ môi trường; kiểm soát, phòng ngừa và xử lý các vấn đề ô nhiễm; tăng cường trồng và bảo vệ rừng; thúc đẩy nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ xử lý ô nhiễm; phân loại rác thải và đẩy mạnh tái chế; nâng cao nhận thức qua tuyên truyền và giáo dục,…

Vấn đề sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên

Câu hỏi trang 29 Bài 5 Địa 12: Dựa vào thông tin mục 1 và hiểu biết của bản thân, hãy:

– Trình bày và giải thích sự suy giảm tài nguyên đất ở nước ta.

– Nêu một số giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên đất ở nước ta.

Lời giải:

– Sự suy giảm tài nguyên đất: Diện tích đất canh tác ở Việt Nam đang bị suy thoái trên nhiều vùng, với những dấu hiệu cụ thể như mất độ phì nhiêu, xói mòn, khô hạn, kết von, nhiễm mặn, nhiễm phèn, sạt lở và ô nhiễm đất.

– Nguyên nhân: Các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người, như việc chặt phá rừng, đốt rừng làm nương rẫy, sử dụng quá mức hóa chất trong nông nghiệp, thải chất công nghiệp và nước thải sinh hoạt,… đã góp phần làm đất suy thoái và ô nhiễm. Ngoài ra, thiên tai và biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài nguyên đất.

– Một số giải pháp bảo vệ và sử dụng hợp lý tài nguyên đất:

• Nhà nước cần ban hành và thực hiện các cơ chế chính sách bảo vệ tài nguyên đất, thông qua Luật Đất đai, với những quy định về sử dụng đất một cách hợp lý.
• Việc bảo vệ và trồng rừng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn xói mòn, duy trì độ phì nhiêu và độ ẩm cho đất, hạn chế quá trình hoang mạc hóa và kết von, đồng thời góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Đối với đất dốc, cần áp dụng các biện pháp canh tác hợp lý như đào hố vảy cá, làm ruộng bậc thang, kết hợp nông lâm nghiệp.
• Khu vực đồng bằng ven biển cần thích ứng với biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan bằng cách cải tạo đất chua, rửa mặn, phát triển hệ thống thủy lợi. Nên áp dụng canh tác hợp lý, xen canh, và sử dụng chế phẩm sinh học cùng phân bón hữu cơ trong trồng trọt. Đồng thời, cần củng cố hệ thống đê biển và công trình thủy lợi để giảm thiểu tình trạng khô hạn, mặn hóa và phèn hóa.
• Tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục để nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc sử dụng hợp lý tài nguyên đất.

Câu hỏi trang 30 Địa 12 Bài 5: Dựa vào thông tin mục 2 và hiểu biết của bản thân, hãy:

– Trình bày và giải thích sự suy giảm tài nguyên sinh vật ở nước ta.

– Nêu một số giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên sinh vật ở nước ta.

Lời giải:

– Sự suy giảm tài nguyên sinh vật:

• Số lượng cá thể của nhiều loài thực vật và động vật hoang dã đã giảm sút nghiêm trọng, một số loài đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Sự suy giảm về số lượng cá thể cùng với sự mất mát đa dạng loài đã ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn gen di truyền.
• Hệ sinh thái rừng nguyên sinh hiện nay gần như đã cạn kiệt, chủ yếu còn lại hệ sinh thái rừng thứ sinh; các hệ sinh thái rừng ngập mặn và rạn san hô đang phải đối mặt với nguy cơ suy giảm nghiêm trọng.

– Nguyên nhân: Khai thác sinh vật quá mức trong thời gian dài, thiên tai và biến đổi khí hậu. Các hoạt động như đốt rừng làm nương rẫy, du canh du cư, khai thác lâm sản không kiểm soát, thải chất thải không qua xử lý, và sự xâm lấn của các loài ngoại lai,… đã đặt nhiều loài sinh vật vào nguy cơ tuyệt diệt.

– Giải pháp bảo vệ và sử dụng bền vững tài nguyên sinh vật:

• Áp dụng nghiêm ngặt Luật Đa dạng sinh học và Luật Bảo vệ môi trường do Nhà nước ban hành, với các quy định cụ thể nhằm quản lý và sử dụng tài nguyên sinh vật một cách hợp lý.
• Quy hoạch và bảo vệ các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia để duy trì và phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học. Đồng thời, cần xử lý chất thải hiệu quả để bảo vệ môi trường sống cho các loài sinh vật.
• Tăng cường công tác trồng rừng, ngăn chặn tình trạng phá rừng và săn bắt động vật hoang dã trái phép, đồng thời giảm thiểu việc khai thác thủy sản quá mức.
• Nâng cao ý thức cộng đồng thông qua các chương trình tuyên truyền và giáo dục về việc sử dụng tài nguyên sinh vật một cách hợp lý và bền vững.

Câu hỏi trang 30 Địa lí 12 Bài 5: Dựa vào thông tin mục 3 và hiểu biết của bản thân, hãy:

– Trình bày và giải thích sự suy giảm tài nguyên nước ở nước ta.

– Nêu một số giải pháp sử dụng hợp lí tài nguyên nước ở nước ta.

Lời giải:

– Sự suy giảm tài nguyên nước: Nguồn nước mặt từ sông, hồ ở nhiều nơi đang bị cạn kiệt và ô nhiễm nghiêm trọng. Nguồn nước ngầm ở một số khu vực đã hạ thấp đáng kể. Tình trạng thiếu nước ngọt vào mùa khô, đặc biệt tại vùng đồng bằng sông Cửu Long, đang ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt và sản xuất.

– Nguyên nhân: Do biến đổi khí hậu, việc khai thác nước quá mức, ô nhiễm từ chất thải công nghiệp và sinh hoạt, lạm dụng phân hóa học trong nông nghiệp, và sự suy giảm rừng đầu nguồn dẫn đến việc cung cấp nước cho các dòng chảy bị gián đoạn.

– Giải pháp bảo vệ và sử dụng hợp lý tài nguyên nước:

• Nhà nước cần ban hành các luật về việc quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên nước.
• Quản lý tài nguyên nước phải đảm bảo tính liên kết theo lưu vực sông và nguồn nước, kết hợp với quản lý theo khu vực hành chính và sự hợp tác quốc tế.
• Việc khai thác và sử dụng tài nguyên nước cần phải được thực hiện một cách tiết kiệm, an toàn, hiệu quả, đảm bảo lợi ích hài hòa và bình đẳng cho tất cả các tổ chức và cá nhân.
• Bảo vệ và duy trì các khu vực nguồn nước quan trọng như ao, hồ, sông và bãi biển để đảm bảo sự tái tạo và bền vững của nguồn nước tự nhiên.
• Nâng cao nhận thức cộng đồng qua các chương trình tuyên truyền và giáo dục về việc sử dụng tài nguyên nước một cách hợp lý và hiệu quả.

Vấn đề bảo vệ môi trường

Câu hỏi trang 31 Địa lí 12 Bài 5: Dựa vào thông tin mục 1, hãy chứng minh và giải thích hiện trạng ô nhiễm môi trường ở nước ta.

Lời giải:

Tình trạng ô nhiễm môi trường đang trở thành một vấn đề cấp bách, với mức độ ô nhiễm tại nhiều khu vực ngày càng nghiêm trọng hơn.

– Ô nhiễm không khí, đặc biệt là ô nhiễm bụi mịn, đang diễn ra phổ biến tại các thành phố lớn, chủ yếu do khói bụi phát ra từ phương tiện giao thông. Tại các khu công nghiệp và khu sản xuất, khí thải từ hoạt động kinh doanh góp phần làm gia tăng ô nhiễm. Ở nông thôn, hoạt động đốt các phế phẩm nông nghiệp như rơm, rạ cũng gây ra tình trạng ô nhiễm bụi nghiêm trọng.

– Ô nhiễm nguồn nước đang xảy ra ở nhiều con sông do sự xả thải từ đô thị và các làng nghề. Tình trạng khai thác nước ngầm quá mức cũng gây ra hiện tượng nhiễm mặn. Ngoài ra, nước biển bị ô nhiễm bởi nước thải và rác thải nhựa từ các thành phố ven biển và khu du lịch. Việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật không đúng cách còn dẫn đến ô nhiễm nước ngầm và đất.

– Biến đổi khí hậu và thiên tai cũng góp phần làm gia tăng mức độ ô nhiễm môi trường, tạo ra những thách thức lớn trong việc kiểm soát và cải thiện tình trạng ô nhiễm hiện nay.

Câu hỏi trang 31 Địa 12 Bài 5: Dựa vào thông tin mục 2, hãy nêu một số giải pháp bảo vệ môi trường ở nước ta.

Lời giải:

– Thực hiện nghiêm chỉnh Luật Bảo vệ môi trường.

– Kiểm soát, phòng ngừa và xử lý các vấn đề ô nhiễm môi trường, đồng thời bảo tồn đa dạng sinh học và khôi phục những hệ sinh thái tự nhiên bị suy thoái.

– Đẩy mạnh công tác trồng rừng và bảo vệ rừng.

– Tăng cường nghiên cứu khoa học và phát triển các công nghệ xử lý ô nhiễm, tái chế và xử lý chất thải, nước thải; kết hợp và thúc đẩy các mô hình kinh tế tuần hoàn và kinh tế xanh trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội.

– Chất thải rắn sinh hoạt từ các hộ gia đình và cá nhân cần được phân loại để phục vụ tái chế.

– Tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường.

Luyện tập trang 31 Địa lí 12 Bài 5: Tại sao vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường được quan tâm đặc biệt ở nước ta hiện nay?

Lời giải:

Hiện nay, vấn đề sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường đang nhận được sự quan tâm đặc biệt tại Việt Nam. Lý do là trong nhiều thập kỷ qua, quá trình phát triển kinh tế của đất nước phần lớn tập trung vào khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách rộng rãi, thiếu sự quy hoạch kỹ lưỡng.

Hệ quả là nguồn tài nguyên dần cạn kiệt, môi trường bị ô nhiễm và suy thoái ở nhiều khu vực. Tình trạng suy giảm tài nguyên và ô nhiễm môi trường đã gây tác động tiêu cực đến cuộc sống của con người và cản trở sự phát triển bền vững của đất nước. Thực tế này đòi hỏi sự phát triển kinh tế cần phải được kết hợp hài hòa với phát triển xã hội, trong đó việc khai thác tài nguyên cần đi đôi với sử dụng hợp lý và bảo vệ môi trường.

Xem thêm lời giải bài tập Địa Lí lớp 12 Kết nối tri thức hay và ngắn gọn khác:

• Giải Địa 12 Bài 3: Sự phân hóa đa dạng của thiên nhiên
• Giải Địa 12 Bài 1: Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ – KNTT

Vận dụng trang 31 Bài 5 Địa 12: Viết đoạn văn ngắn tuyên truyền mọi người trong cộng đồng tham gia vào việc sử dụng hợp lí tài nguyên hoặc bảo vệ môi trường ở địa phương.

Lời giải:

Tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, đến mức đáng báo động, gây suy giảm chất lượng cuộc sống và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân. Việc bảo vệ môi trường là trách nhiệm và nghĩa vụ của mọi tổ chức, gia đình, cá nhân, cũng như là nhiệm vụ trọng tâm của từng địa phương. Để thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường tại địa phương, mỗi người dân cần gương mẫu, cam kết không gây ô nhiễm môi trường.

Điều này được thực hiện qua các hành động cụ thể như: giữ gìn vệ sinh xung quanh nhà ở, cải tạo vườn, ao, chuồng trại để tạo môi trường sống sạch sẽ, xanh tươi. Cộng đồng cần tham gia vệ sinh chung, khơi thông cống rãnh, phát quang các bụi rậm trên đường làng, ngõ xóm, không xả thải sinh hoạt và chăn nuôi ra các kênh rạch chung. Bên cạnh đó, người dân cần tích cực xây dựng hầm biogas để xử lý chất thải chăn nuôi.

Các thôn xóm nên thành lập và duy trì các tổ, đội tuyên truyền về bảo vệ môi trường, thu gom rác thải, thực hiện vệ sinh đồng ruộng và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Thôn xóm cũng cần thực hiện tốt các quy ước về bảo vệ môi trường và thông tin thường xuyên cho UBND xã về các hoạt động bảo vệ môi trường và dọn dẹp vệ sinh địa phương.

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trường và sức khỏe người dân, gắn liền với nhiệm vụ chính trị của địa phương và nếp sống văn minh, mọi người cần tự giác thu gom, xử lý rác thải và thực hiện phong trào “3 sạch” (sạch nhà, sạch ngõ, sạch đường) theo phương châm “Nhà sạch, vườn xanh, đường bê tông, sông không rác”. Việc này cần được duy trì thường xuyên, trở thành phong trào chung tay bảo vệ môi trường đường làng ngõ xóm, góp phần xây dựng xã hội giàu đẹp, văn minh.

Tổng kết