Giải bài tập, soạn bài lịch sử 11 Kết nối tri thức bài 1

Đáp án bài tập Lịch Sử lớp 11, Bài 1 về các vấn đề chung của cách mạng tư sản trong sách Kết nối tri thức, được Kiến thức THPT trình bày ngắn gọn, sẽ giúp các em học sinh tiện lợi trong việc giải đáp thắc mắc ở Bài 1, qua đó nâng cao hiệu quả học tập môn Lịch Sử lớp 11.

Kiến thức chung

Ngày 14/7/1789, cuộc tấn công nhà tù Bastille đã khởi đầu cho Cách mạng Pháp, một biến cố lịch sử quan trọng dẫn đến sự ra đời của chế độ tư sản tại Pháp, và ngày này sau đó được lựa chọn làm ngày lễ quốc gia của quốc gia này. Sự kiện này được tôn vinh vì nó đánh dấu sự kết thúc của chế độ quân chủ chuyên chế và bắt đầu của một kỷ nguyên mới với các giá trị của tự do, bình đẳng và bác ái. 

Em đã được học về một số cuộc cách mạng tư sản khác trong lịch sử nhân loại, như Cách mạng Mỹ (1775-1783) hay Cách mạng Anh (1642-1651). Các cuộc cách mạng này có điểm chung là đều hướng đến việc lật đổ chế độ cũ, thiết lập chế độ mới với cơ cấu xã hội và chính trị dân chủ hơn, tôn trọng quyền lợi và tự do cá nhân.

Ngày 14/7/1789, dân chúng tấn công ngục Ba-xti, đánh dấu sự khởi đầu của Cách mạng Pháp. Ngày này sau đó được chọn là ngày Quốc khánh của Pháp.

Các cách mạng tư sản mà tôi đã học:

• Cách mạng Nê-đéc-lan (thế kỉ XVI).
• Cách mạng tư sản Anh (thế kỉ XVII).
• Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa của Anh ở Bắc Mỹ (thế kỉ XVIII).
• Cách mạng tư sản Pháp (thế kỉ XVIII).
• Đấu tranh thống nhất nước Đức (thế kỉ XIX).
• Duy tân Minh Trị (thế kỉ XIX).
• Cách mạng Tân Hợi (thế kỉ XX).

Các điểm chung của các cuộc cách mạng tư sản:

• Các cuộc cách mạng tư sản bùng nổ dựa trên những cơ sở về kinh tế, chính trị, xã hội và tư tưởng.
• Mục tiêu của các cuộc cách mạng tư sản đều là phá bỏ những rào cản ngăn cản sự phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa, để mở đường cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản.
• Các cách mạng tư sản thường được lãnh đạo bởi giai cấp tư sản và các đồng minh của họ (như chủ nô và quý tộc phong kiến tư sản hóa).
• Trong các cách mạng tư sản, vai trò của giai cấp lãnh đạo và của nhân dân là yếu tố quyết định sự thành công của cách mạng.

>> Xem thêm: Giải câu hỏi bài 3: Quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết

Giải bài tập lịch sử 11 về các vấn đề chung của cách mạng tư sản

Câu hỏi 1 trang 7 – SGK Kết nối tri thức

Trình bày tiền đề kinh tế của các cuộc các mạnh tư sản

Trả lời

• Cơ sở kinh tế của các cuộc cách mạng tư sản:

• Chủ nghĩa tư bản ra đời và lớn mạnh từ trong bụng của chế độ phong kiến hoặc chế độ thuộc địa.
• Tuy nhiên, sự lớn mạnh này bị nhiều trở ngại từ phía nhà nước phong kiến hoặc chính sách áp bức của quốc gia chủ quyền ở các thuộc địa.

=> Để tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển, việc loại bỏ những trở ngại này là cần thiết.

Câu hỏi 2 trang 8

Trình bày tiền đề chính về chính trị của các cuộc cách mạng tư sản

Trả lời

• Cơ sở chính trị của các cuộc cách mạng tư sản:
• Chính sách cai trị độc tài của các quốc gia phong kiến gây nên sự bất bình ngày càng cao của giai cấp tư sản và các tầng lớp khác trong xã hội. Mâu thuẫn chính trị này trở nên gay gắt và dẫn đến các cuộc cách mạng tư sản. Ví dụ:

• Tại Anh, quốc vương nắm giữ toàn bộ quyền lực, trị vì theo chế độ độc đoán và áp bức các tín đồ Thanh giáo, thành lập các tòa án để truy tố những người phản đối.
• Ở 13 thuộc địa Bắc Mỹ của Anh, chính sách từ chính quốc Anh đã gây ra những tác động tiêu cực đến lợi ích của các tầng lớp dân cư tại đây.

Câu hỏi 3 trang 8

Trình bày tiền đề về xã hội tại các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời

• Sự biến đổi trong nền kinh tế đã làm cho những mâu thuẫn xã hội ở Tây Âu và Bắc Mỹ ngày càng trở nên trầm trọng.
• Giai cấp tư sản cùng với các đồng minh của họ (như quý tộc mới ở Anh, chủ nô ở Bắc Mỹ,…) mặc dù giàu có về mặt kinh tế nhưng lại thiếu quyền lực chính trị tương ứng. Chính vì vậy, họ đã tìm cách huy động sức mạnh từ quần chúng nhân dân để tiến hành cách mạng. Ví dụ:

• Tại Anh: nông dân là giai cấp chiếm số đông trong xã hội. Họ không chỉ phải chịu sự áp bức nặng nề từ phía Nhà nước, quý tộc phong kiến và giáo hội Anh giáo mà còn liên tục bị tước đoạt đất đai. Bên cạnh nông dân, cuộc sống của các giai cấp khác như công nhân, thợ thủ công… cũng đầy vất vả và khó khăn.
• Tại 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ: chính sách khai thác thuộc địa của người Anh đã khiến cho mâu thuẫn giữa các tầng lớp dân cư thuộc địa và chế độ thực dân ngày càng trở nên gay gắt.
• Tại Pháp: xã hội Pháp chia thành 3 đẳng cấp: Quý tộc, Tăng lữ và Đẳng cấp thứ ba. Trong đó, Quý tộc và Tăng lữ là hai tầng lớp nắm giữ các chức vụ cao trong bộ máy nhà nước, quân đội và giáo hội, hưởng mọi đặc quyền và được miễn thuế; trong khi đó, Đẳng cấp thứ ba phải chịu nhiều sự áp bức và bóc lột, dẫn đến mâu thuẫn sâu sắc giữa họ với hai đẳng cấp kia.

Câu hỏi 4.1 trang 9 

Trình bày tiền đề về tư tưởng của các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời

• Cơ sở tư tưởng của các cuộc cách mạng tư sản: để huy động sự ủng hộ của quần chúng, giai cấp tư sản cần xây dựng một hệ tư tưởng riêng biệt để đối lập với tư tưởng phong kiến lạc hậu.

• Đối với các cuộc cách mạng diễn ra sớm như ở Hà Lan và Anh, khi chưa hình thành được một hệ tư tưởng riêng, tư sản và các đồng minh đã sử dụng tôn giáo cải cách để tập hợp quần chúng (như đạo Tin Lành ở Hà Lan, Thanh giáo ở Anh).
• Tại Pháp, nền tảng tư tưởng cho chủ nghĩa dân chủ tư sản được đặt trên các tư tưởng của Triết học Ánh sáng, với những nhân vật tiêu biểu như Montesquieu, Voltaire, Rousseau.

>> Xem thêm: Giải bài tập lịch sử 11 kết nối tri thức sự xác lập và phát triển của chủ nghĩa tư bản

Câu hỏi 4.2 trang 9

Chọn một cuộc cách mạng tư sản mà em đã được học, hãy trình bày tiền đề của cuộc cách mạng đó.

Trả lời

• Lựa chọn: Tiền đề tư tưởng của Cách mạng tư sản Pháp vào cuối thế kỷ XVIII.
• Trình bày:

• Phong trào Triết học Ánh sáng với những nhân vật nổi bật như Montesquieu, Voltaire, Rousseau đã sâu sắc chỉ trích tình trạng suy đồi và lỗi thời của chế độ phong kiến chuyên quyền và Giáo hội thời bấy giờ; đồng thời đề xuất những lý luận về việc thành lập một nhà nước mới.
• Các tư tưởng tiến bộ từ phong trào Triết học Ánh sáng đã tấn công vào nền tảng tư tưởng của chế độ phong kiến, mở đường cho sự bùng nổ của cuộc cách mạng tư sản và thúc đẩy quá trình phát triển của cách mạng.

Câu 5 trang 9 – Sách kết nối tri thức và cuộc sống

Phân tích mục tiêu và nhiệm vụ của các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời

• Mục đích của cách mạng tư sản là loại bỏ những trở ngại cản trở sự phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển. Ví dụ:

• Tại Anh: tầng lớp quý tộc mới và giai cấp tư sản đã chiến đấu chống lại chế độ phong kiến chuyên quyền.
• Ở 13 thuộc địa Anh tại Bắc Mỹ: người dân các thuộc địa hướng đến mục tiêu giành độc lập dân tộc, thành lập quốc gia mới.
• Tại Pháp: nhân dân Pháp phấn đấu để lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế.

• Nhiệm vụ của cách mạng tư sản:

Nhiệm vụ dân tộc

• nhằm loại bỏ tình trạng phân mảnh phong kiến, tạo dựng thị trường quốc gia thống nhất (hoặc giành độc lập dân tộc).
• Nhiệm vụ dân chủ: nhằm loại bỏ chế độ phong kiến chuyên quyền, thiết lập nền dân chủ tư sản.

Câu 6 trang 11

Hãy trình bày kết quả và ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản.

Trả lời

• Kết quả và ý nghĩa của các cuộc cách mạng tư sản:
• Các cuộc cách mạng tư sản thành công đã góp phần lật đổ chế độ quân chủ chuyên quyền hoặc giúp các dân tộc giành được độc lập, từ đó tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
• Vào đầu thập niên 70 của thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản đã được thiết lập rộng rãi trên toàn cầu.

Câu 7 trang 11 Lịch sử 11

Chọn một cuộc cách mạng tư sản mà em đã học, hãy trình bày kết quả và ý nghĩa của cuộc cách mạng đó.

Trả lời

Lựa chọn trình bày: Cách mạng tư sản Pháp (cuối thế kỷ XVIII)

Kết quả:

• Dẹp bỏ chế độ phong kiến chuyên chế lâu đời tại Pháp.
• Thiết lập nền cộng hòa, đưa giai cấp tư sản lên nắm quyền, loại bỏ các rào cản cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản.

Ý nghĩa:

• Tạo điều kiện cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản tại Pháp.
• Làm lung lay hệ thống phong kiến trên khắp châu Âu.
• Cung cấp các bài học quý báu cho các phong trào cách mạng trên thế giới.
• Phổ biến rộng rãi các tư tưởng Tự do, Bình đẳng và Bác ái.

Vừa rồi là những lời Giải bài tập lịch sử 11 kết nối tri thức bài 1: Một số vấn đề chung về cách mạng tư sản, hy vọng các bạn đã có tài liệu học tập hữu ích cho mình.