Để hỗ trợ hiệu quả cho việc học, bài viết này sẽ cung cấp giải Sử 10 bài 14 Kết nối tri thức chi tiết, giúp các bạn học sinh củng cố kiến thức một cách dễ dàng.
Câu hỏi mở đầu trang 136 Lịch Sử 10
Trong tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã kiên cường chiến đấu và chiến thắng kẻ thù hung bao. Theo em sức mạnh nào góp phần quyết định giúp dân tộc Việt Nam giành được những thắng lợi to lớn trong công cuộc chống ngoại xâm, giữ vững nền đọc lập cũng như giữ gìn và phát triển nền văn hóa truyền thống? Sức mạnh ấy đã được phát huy ra sao trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay?
Trả lời:
Đoàn kết là một trong những yếu tố then chốt giúp Việt Nam đạt được những thắng lợi lớn lao trong cuộc chiến chống ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập và gìn giữ, phát triển nền văn hóa truyền thống.
Ngày nay, sức mạnh của đại đoàn kết dân tộc vẫn được phát huy trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử VIệt Nam
Câu hỏi 1 trang 137 Lịch Sử 10
Hãy cho biết khối đại đoàn kết dân tộc ở Việt nam được hình thành trên những cơ sở nào và thể hiện ra sao trong các thời kì lịch sử?
Trả lời:
Cơ sở hình thành khối đại đoàn kết dân tộc
- Tình yêu dành cho gia đình và quê hương đất nước là nền tảng quan trọng.
- Nhu cầu liên kết để quản lý nước, xây dựng các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp.
- Yêu cầu tập hợp sức mạnh để đấu tranh chống lại ngoại xâm.
Biểu hiện của khối đoàn kết dân tộc qua các thời kỳ lịch sử
- Khối đoàn kết dân tộc ở Việt Nam đã hình thành từ rất sớm, bắt đầu từ thời kỳ dựng nước Văn Lang – Âu Lạc và được củng cố qua hơn 1000 năm đấu tranh chống Bắc thuộc.
- Trong thời kỳ phong kiến tự chủ, các triều đại luôn chú trọng xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc thông qua nhiều chính sách và biện pháp cụ thể.
- Kể từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập vào năm 1930, khối đại đoàn kết dân tộc ngày càng được củng cố, phát triển và mở rộng. Sự đoàn kết này được thể hiện rõ nét trong Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam, được thành lập vào ngày 18/11/1930, lúc đầu mang tên Hội Phản đế đồng minh, hiện nay là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Câu hỏi 2 trang 137 Lịch Sử 10 Kết nối tri thức
Nêu nhận xét về sự hình thành và phát triển khối đại đoàn kết dân tộc trong lịch sử Việt Nam.
Trả lời:
Nhận xét: Khối đại đoàn kết dân tộc ở Việt Nam được hình thành từ rất sớm; trải qua bao thăng trầm, biến cố lịch sử, truyền thống đoàn kết toàn dân không bị phai nhạt, mà luôn được củng cố, mở rộng.
Giải câu hỏi trang 138 Lịch Sử 10
Em hãy cho biết nguyên nhân thắng lợi của các cuộc đấu tranh giành độc lập trong lịch sử dân tộc. Qua đó, phân tích vai trò và tầm quan trọng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong lịch sử dựng nước và giữ nước của Việt Nam.
Trả lời:
Khối đại đoàn kết dân tộc là nhân tố quan trọng, quyết định sự thành công của các cuộc đấu tranh chống ngoại xâm, bảo vệ hoặc giành lại độc lập dân tộc.
Câu hỏi Lịch Sử 10 Sách mới trang 139
Quan sát Hình 2, kết hợp liên hệ thực tế, em hãy nêu vai trò, tầm quan trọng của khối đoàn kết dân tộc trong cuộc sống hiện nay. Kể thêm một số ví dụ khác mà em biết.
Trả lời:
Vai trò và tầm quan trọng của khối đại đoàn kết dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay
- Khối đại đoàn kết dân tộc đóng vai trò quan trọng, là nền tảng để huy động sức mạnh toàn dân trong công cuộc phát triển kinh tế, văn hóa, giữ gìn ổn định xã hội, bảo vệ môi trường bền vững, đảm bảo an ninh quốc phòng, cũng như bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc gia.
- Đoàn kết giữa các dân tộc là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, và truyền thống này càng được phát huy mạnh mẽ trong những lúc đất nước gặp thiên tai hay dịch bệnh.
Ví dụ thực tế
- Ví dụ 1: Nhân dân cả nước đã chung tay góp sức để giúp đỡ đồng bào miền Trung vượt qua khó khăn, khắc phục hậu quả do thiên tai và bão lũ gây ra.
Chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước hiện nay
Câu hỏi Sử 10 trang 140 Kết nối tri thức
Em hãy xác định những từ ngữ thể hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước về vấn đề dân tộc trong các tư liệu 5, 6. Các tư liệu đó thể hiện điều gì trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước?
Trả lời:
Những từ ngữ thể hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước về vấn đề dân tộc trong các tư liệu 5, 6
- “Không phân biệt”
- “Quốc gia thống nhất của các dân tộc”
- “Bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển”
- “Nghiêm cấm hành vi chia rẽ, kỳ thị”
Quan điểm của Đảng và Nhà nước về chính sách dân tộc
Các tư liệu số 5 và 6 thể hiện rõ quan điểm của Đảng và Nhà nước về chính sách dân tộc, nhấn mạnh sự đoàn kết, bình đẳng và tương trợ lẫn nhau trong quá trình phát triển.
Câu hỏi 1 trang 142 Sử 10 bài 14 Kết nối tri thức
Lập bảng tóm tắt một số nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước (về kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh quốc phòng).
Lĩnh vực | Nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc |
Kinh tế | – Nhà nước chủ trương phát triển kinh tế miền núi, vùng dân tộc thiểu số, nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh của các dân tộc, từng bước khắc phục chênh lệch giữa các vùng, các dân tộc;… |
Văn hóa | – Xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc |
Xã hội | – Thực hiện chính sách xã hội trong vùng đồng bào các dân tộc thiểu số xuất phát từ đường lối chung và đặc điểm riêng về trình độ phát triển kinh tế – xã hội, tổ chức và kết cấu xã hội, tập quán và truyền thống trong các dân tộc… |
An ninh
quốc phòng |
– Củng cố các địa bàn chiến lược, giải quyết tốt vấn để đoàn kết dân tộc và quan hệ dân tộc trong mối liên hệ tộc người, giữa các tộc người và liên quốc gia trong xu thế toàn cầu hoá. |
Câu hỏi 2 trang 142 Lịch Sử 10 Kết nối tri thức
Thông qua sách, báo, truyền hình, internet hoặc quan sát thực tế ở địa phương em hãy kể tên một số chương trình thể hiện những nội dung cơ bản trong chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước.
Trả lời:
Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ X được tổ chức vào năm 2018, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa và tăng cường sự hiểu biết giữa các dân tộc.
Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc Tây Nguyên lần thứ I được tổ chức tại Kon Tum vào tháng 5/2021, góp phần quảng bá văn hóa và phát triển du lịch tại khu vực.
Năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 1668/QĐ-TTg, lấy ngày 19/4 hằng năm là Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam, nhằm tôn vinh và gìn giữ văn hóa của các dân tộc Việt Nam.
Mô hình phát triển các vùng trồng chè của dân tộc Sán Chay ở Thái Nguyên đã góp phần nâng cao đời sống kinh tế và bảo tồn văn hóa truyền thống.
Tại nhiều địa phương, các trường phổ thông dân tộc nội trú đã được thành lập để đào tạo và giảng dạy cho con em đồng bào các dân tộc thiểu số, cũng như cho con em các gia đình định cư lâu dài tại vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn.
Luyện tập và Vận dụng trang 142
Luyện tập 1 trang 142 Lịch Sử 10 Kết nối tri thức
Em hãy trình bày quá trình hình thành và phát triển khối đại đoàn dân tộc trên trục thời gian.
Trả lời:
Câu hỏi luyện tập 2 trang 142 Lịch Sử 10
“Đoàn kết, đoàn kết đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công”
(Hồ Chí Minh)
Em hiểu như thế nào về quan điểm trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh? Lấy những dẫn chứng lịch sử để chứng minh cho luận giải của em.
Trả lời:
Tầm quan trọng của tinh thần đoàn kết
Câu nói “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết/ Thành công, thành công, đại thành công” nhấn mạnh giá trị và ý nghĩa sâu sắc của tinh thần đoàn kết. Đoàn kết không chỉ tạo ra sức mạnh lớn lao giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách, mà còn là yếu tố quyết định để đạt được những thành quả đáng tự hào.
Một số dẫn chứng
- Trong cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược, nhà Hồ không thể huy động được sức mạnh đoàn kết của toàn dân, dẫn đến thất bại trong cuộc kháng chiến.
- Ngược lại, đoàn kết toàn dân đã trở thành một trong những yếu tố then chốt, góp phần làm nên thắng lợi trong ba lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên của quân dân nhà Trần vào thế kỷ XIII.
Câu hỏi vận dụng 1 trang 142 Lịch Sử 10
Hiện nay, trong danh sách Di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh có nhiều di sản thuộc về cộng đồng các dân tộc thiểu số. Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì? Hãy viết một đoạn văn (khoảng 15 dòng) giới thiệu về một di sản của cư dân tộc thiểu số mà em thích nhất.
Trả lời:
Di sản văn hóa của các dân tộc thiểu số và chính sách văn hóa của Đảng và Nhà nước
Trong danh sách di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh, nhiều di sản thuộc về cộng đồng các dân tộc thiểu số thể hiện rõ chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực văn hóa.
Lễ cấp sắc của người Dao ở Sơn La
Người Dao ở Sơn La bảo tồn nhiều phong tục truyền thống, trong đó có lễ cấp sắc, nghi lễ quan trọng đánh dấu sự trưởng thành của người đàn ông. Trong lễ này, người thụ lễ được đặt pháp danh và được công nhận là con cháu Bàn Vương, có quyền làm thầy và thờ cúng tổ tiên.
Lễ cấp sắc thường tổ chức cho con trai từ 10 tuổi trở lên vào thời gian nông nhàn. Gia đình chuẩn bị lợn, lương thực và các vật dụng khác cho lễ. Các nghi lễ như nhận thầy, lập ban thờ, mời thần linh, lễ cấp đèn và lễ đặt tên được thực hiện, mỗi ngành Dao có nét riêng.
Lễ cấp sắc không chỉ là nghi lễ độc đáo mà còn giúp người Dao hiểu rõ hơn về lịch sử và cội nguồn của mình, nâng cao ý thức bảo tồn văn hóa. Nghi lễ này phản ánh đời sống tinh thần phong phú của người Dao và được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 4036/QĐ-BVHTTDL ngày 21/11/2016.
Vận dụng 2 trang 142 Lịch Sử 10 Kết nối tri thức
Nếu trường em hoặc tổ dân phố/làng/ bản nơi em đang sinh sống phát động cuộc thi vẽ tranh hoặc sưu tầm hình ảnh và viết bài tham gia Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, em sẽ lựa chọn hình ảnh nào? Tại sao?
Trả lời:
Nếu trường em hoặc tổ dân phố/làng/bản nơi em đang sinh sống phát động cuộc thi vẽ tranh hoặc sưu tầm hình ảnh và viết bài tham gia Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, em sẽ chọn hình ảnh mẹ Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng.
Hình ảnh “bọc trăm trứng” mang ý nghĩa tượng trưng sâu sắc và thiêng liêng. Nó khẳng định rằng tất cả các dân tộc sống trên đất Việt đều chung một mẹ sinh ra, tạo nên mối quan hệ anh em thân thiết giữa các dân tộc. Hai từ “đồng bào” (cùng một bọc) gợi lên sự gắn bó keo sơn và tình cảm sâu sắc, thể hiện mối liên kết máu thịt giữa các cộng đồng dân tộc Việt Nam.
Đáp án chi tiết cho giải Sử 10 bài 14 đã được trình bày trong bài viết này. Chúng tôi mong rằng những thông tin này sẽ giúp các bạn học sinh dễ dàng nắm bắt kiến thức và tự tin hơn trong các bài kiểm tra. Hãy luôn duy trì thói quen ôn luyện để đạt kết quả tốt nhất!
<<Xem thêm>> Tổng hợp giải bài 13 Lịch Sử 10 Kết nối tri thức dễ hiểu