Bài viết dưới đây cung cấp thông tin về Nền văn minh Văn Lang Âu Lạc, còn được biết đến với tên gọi gì? Dành cho chương trình Lịch sử lớp 10. Mời các bạn hãy cùng tham khảo bài viết Kiến Thức THPT chia sẻ để tìm hiểu thêm thông tin bổ ích nhé.
Văn minh Văn Lang Âu Lạc
- Văn minh Văn Lang Âu Lạc (còn được biết đến với các tên gọi khác như văn minh sông Hồng, văn minh Việt cổ, văn minh Đông Sơn) có nguồn gốc bản địa.
- Người Việt cổ là những người sáng lập và phát triển nền văn minh này.
- Thời gian: Từ đầu thiên niên kỷ thứ nhất trước Công Nguyên đến vài thế kỷ đầu Công Nguyên.
- Khu vực: Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam hiện đại.
Cơ sở hình thành văn minh Văn Lang – Âu Lạc
Điều kiện tự nhiên
- Nền văn minh này phát triển trên lưu vực của các sông như sông Hồng, sông Mã, sông Cả,…
- Khu vực này có đất đai màu mỡ, hệ thống sông ngòi phong phú và khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, tạo điều kiện thuận lợi cho sự sinh sôi của động vật và thực vật, phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa nước.
- Các mỏ khoáng sản như đồng, sắt, thiếc, chì,… giúp cho nghề luyện kim phát triển từ sớm.
Cơ sở xã hội
- Bắt nguồn từ văn hóa Phùng Nguyên (khoảng 4000 năm trước) và phát triển rực rỡ trong thời kỳ văn hóa Đông Sơn.
- Trong hơn hai nghìn năm, sự phát triển của công cụ lao động và các hoạt động sản xuất đã dẫn đến sự tan rã của xã hội nguyên thủy, sự phân hóa xã hội và sự ra đời của nhà nước.
- Người Việt cổ sống theo từng làng, phát triển dựa trên nhu cầu kinh tế nông nghiệp như điều tiết nước, làm thuỷ lợi, khai hoang,… và nhu cầu bảo vệ cuộc sống cộng đồng. Các làng liên kết với nhau, tôn vinh thủ lĩnh chung, từ đó hình thành nhà nước đầu tiên tại Việt Nam, là nền tảng cho sự phát triển rực rỡ của văn minh sau này.
>> Xem thêm: Lý thuyết cơ sở hình thành văn minh Phù Nam| Lịch sử 10
Một số thành tựu tiêu biểu
Sự ra đời của nhà nước
- Nhà nước Văn Lang xuất hiện khoảng 2700 năm trước, tồn tại đến năm 208 trước Công Nguyên; kinh đô là Phong Châu (nay là Việt Trì, Phú Thọ). Cấu trúc nhà nước Văn Lang còn khá sơ khai.
- Sau Văn Lang, Nhà nước Âu Lạc được thành lập từ năm 208 đến năm 179 trước Công Nguyên; kinh đô tại Cổ Loa (nay là Đông Anh, Hà Nội). Nhà nước do Thục Phán – An Dương Vương làm vua, các lạc hầu giúp việc cho vua, và các lạc tướng quản lý các vùng địa phương.
Hoạt động kinh tế
Nông nghiệp:
- Người dân đã phát triển diện tích trồng trọt, đặc biệt là lúa nước, bằng cách khai khẩn các vùng đất mới và áp dụng nhiều phương pháp canh tác khác nhau: làm rẫy ở vùng đồi núi, địa hình dốc và làm ruộng ở vùng đồng bằng, nơi có đất phù sa màu mỡ, thuận lợi cho việc tưới tiêu.
- Có sự tiến bộ đáng kể trong việc sử dụng công cụ và kỹ thuật canh tác nông nghiệp.
Thủ công nghiệp:
- Nhiều nghề thủ công như chế tác đá, làm gốm, mộc, dệt, và luyện kim phát triển mạnh.
- Nghề luyện kim đồng đặc biệt phát triển mạnh mẽ, sản xuất ra nhiều sản phẩm tinh xảo như công cụ lao động, đồ trang sức, vũ khí, trống đồng và thạp đồng.
Đời sống vật chất
Ẩm thực:
- Bữa ăn hàng ngày chủ yếu gồm cơm, rau và cá.
- Lương thực chính là lúa gạo.
- Thực phẩm bao gồm các loại rau, củ, quả cùng các sản phẩm từ đánh cá, săn bắn và chăn nuôi.
Trang phục:
- Phụ nữ thường mặc váy và áo yếm, đàn ông mặc khố, không mặc áo, đi chân đất, tóc để xoã hoặc búi dài.
- Người dân ưa chuộng trang sức làm từ sừng, ngà động vật, đá, kim loại như sắt, đồng.
>> Xem thêm: Lý thuyết bài 9 sử 10 – Văn minh Đông Nam Á thời kì cổ trung đại
Nhà ở:
- Cư dân sống trong nhà sàn làm từ gỗ, tre, nứa và lá, phổ biến ở cả miền núi và đồng bằng.
Phương tiện đi lại:
- Chủ yếu là thuyền và bè.
Đời sống tinh thần
Tín ngưỡng: Người Việt cổ có các phong tục:
- Thờ cúng tổ tiên và những người có công với cộng đồng.
- Thờ các vị thần tự nhiên.
- Có tín ngưỡng phồn thực.
Nghệ thuật: Cư dân Văn Lang – Âu Lạc đã đạt đến trình độ thẩm mỹ cao, thể hiện qua đồ trang sức và các hoa văn trang trí trên công cụ, vũ khí, trống đồng.
Âm nhạc: Phát triển mạnh với nhiều loại nhạc cụ và hình thức biểu diễn đa dạng.